امرداد را به اشتباه مرداد می‌گویند و این‌گونه است که واژه‌ای با معنای نامیرایی، به مرگ پايان مي‌پذيرد.
در زبانشناسیِ تاریخی، پدیده‌ای هست به نام «قیاس» که سرآغاز دگرگونی در بسیاری از واژه‌ها است. براي نمونه واژه‌ي «زمین» در اصل «زمی» بوده اما چون كم‌و‌بيش همرا با «آسمان» که آخرش «ن» دارد، به کار می‌رفته در قیاس با این واژه یک «ن» به پايانش افزوده شده و شده «زمین». اما این نون در ریشه‌اش وجود و معنا ندارد.
برای اَمِرداد بیچاره نیز چنین رخ داده؛ زیرا در کنار واژه‌ي خورداد قرار گرفته و این همجواری واژگاني، او را از جاودانگی و نامیرایی به میرایی و مردنی رسانده است!
واژه‌ي «امرداد»(اَمِرِتات - Ameretat)، سه بخش دارد:
1- پیشوند اَ (a) که سر هر وایه‌ای بیاید، معنی آن را متضاد می‌کند. 2- ریشه‌ي اوستایی مَر (mar) به معنی مرگ و مردن 3- پسوند تات (tat).
بنابراین مرتات که در زبان امروز به مرداد بدل شده، یعنی میرا و مردنی، در حالی که امرتات (امرداد) یعنی نامیرا، بی‌مرگ و جاودان.
شاید برای بسیاری این پرسش پیش بیاید که نام‌های خورداد و مرداد به عنوان دو تا از ماه‌های سال خورشیدی، در پی هم و در کنار هم نیستند و با وجود ماه تیر که در میانه‌ي آن‌ها قرار می‌گیرد چگونه، امرداد چنین تأثیری پذیرفته است؟
باید گفت که ماجرای امرداد و خورداد فراتر، ژرف‌تر و کهن‌تر از دو نام است و همنشینی آن‌ها را باید در استوره‌های زیبای ایرانی جستجو کرد.
امرداد و خورداد دو تا از «امشاسپندان» هستند. امشاسپندان که نمودهاي خداوند در جهان به شمار می‌آیند، جاودانان سپندي هستند که هرکدام در رابطه با آفرینشِ یک یا چند پدیده از هستی خويشكاري دارند.
امردادِ امشاسپند، پاسدار رُستني‌هاست. او می‌کوشد تا گیاهان پژمرده نشوند.
در استوره آفرینش، زمانی که اهریمن به آفرینش نخستین در جهان حمله‌ور شد، امرداد از جوهره‌ي وجودی گیاهان پاسداري کرد؛ به این‌گونه که گیاهِ خشک‌شده و آسیب‌دیده از سوی اهریمن را برمی‌گیرد، می‌ساید و با یاری ایزد باران در جهان پراکنده می‌کند تا رستنی‌های گوناگون در همه‌ي جهان سر از خاک بیرون بیاورند.
از سوی دیگر خوردادِ امشاسپند، خويشكاري‌اش پاسداري از آب است، با ایزد باران یار و همکار است و شادابی گیاهان نشانه‌ای از وجود اوست.
بنابراین كار خورداد و امرداد با هم پيوند تنگاتنگي دارند. این دو امشاسپند نوشتارهاي کهن، به عنوان نمایندگان رویش و زندگی، نامشان در کنار هم می‌آید. این همنشینی، همان است که شوند آن شد تا امرداد به مرداد بدل و معنایش کاملاً متضاد شود.
امرداد: (شوربختانه اين روزها با اين كه نيك مي‌دانيم، مرداد يعني مرگ و امرداد يعني بي‌مرگي، باز هم واژه‌ي نادرست را به‌كار مي‌بريم.)
با سپاس فراوان از امرداد
