شترنگ ، شطرنج
( به صورت عربی ) ،
Chessواژه ی شترنگ نام
آریایی گیاهی به نام مهرگیاه (
Mandrake ) است كه ریشه ی آن به پیكر آدم شباهت دارد.
شطرنج یكی از شناخته شده ترین بازی‌هاست كه نه تنها به عنوان بازی، بلكه به عنوان ورزش، هنر و دانش نیز در نظر گرفته می‌شود، آموختن شطرنج به عنوان ابزاری برای پیشرفت توانایی‌های ذهنی مطرح است، زادگاه این بازی فكری را شبه قاره ی هند می‌دانند، اما شواهد باستان‌شناسی كه به تازگی به دست آمده است، از ریشه ی ایرانی این بازی جهانی سخن می‌گویند.
به هر روی ایرانیان در گسترش این بازی در جهان نقش چشم گیری داشته‌اند و یادگارهایی از واژه‌های شترنگی ایران در زبان‌های دیگر ماندگار شده است.
اسپناخ - Spinach - اسفناجنام پارسی آن اسپناخ می باشد
این گیاه از ایران به جاهای دیگر جهان راه یافت و آنرا بازرگانان راه ابریشم حدود 1500 سال پیش به چین بردند كه مورد توجه قرار گرفت و آنراسبز پارسی (
Persian Green) نامیدند.
در بیشتر زبان‌ها نیز همین نام ایرانی با اندكی تغییر به كار می‌رود :
اسپانیایی : Espinacaایتالیایی : Spinacioفرانسوی : épinardsآلمانی : Spinatعربی : السبانغدر قرن سیزدهم میلادی بورانی كه از اسفناج و ماست و ادویه‌هایی مانند سیر تهیه می شود، به عنوان یک غذای ایرانی در دمشق، پایتخت سوریه طرفداران زیادی پیدا نمود و سپس این غذا وارد فرهنگ غذایی اروپا نیز شد.
قهوه یک نوشیدنی جهانی است که اصل آن از آفریقاست.
گیاه قهوه درختچه‌ای است از تیره‌ی روناسیان با گل‌های سفید و بوی مطبوع که در اتیوپی( و به بیان برخی بنمایه ها در سودان) می‌رویید.
این گیاه را ایرانیان از آنجا به یمن بردند و کاشتند و اروپایی‌ها از راه عرب‌ها و عثمانی‌ها با قهوه آشنا شدند.هر چند در دیکشنری وبستر ریشه‌ی این واژه را عربی نوشته‌اند! ولی جست و جو در فرهنگ‌های عربی نشان می‌دهد که عرب‌ها به این گیاه، شجره البن و به دانه‌های قهوه نیز بن می‌گویند. البته واژه‌ی قهوه در زبان عربی نیز وارد شده است، گمان می رود این واژه از واژه‌ی پارسی قهوه‌ای گرفته شده باشد، زیرا دانه‌های این گیاه، قهوه‌ای رنگ است.
