به مبلّغان انجيل ايوانجليست (Evangelist) مى گويند. قبل از جنگ جهانى دوم ايوانجليست ها به عنوان بنيادگرا (Fundamentalist) معروف بودند، ليكن بعد از جنگ جهانى دوم آنها خود را به عنوان «ايوانجليست» معرفى كردند. شعار آنها بازگشت به انجيل و تغيير جامعه با تحول فرهنگى است، تا از اين راه در آمريكا حكومتى بر مبناى بنيادهاى انجيل به وجود آورند. آن دست از ايوانجليست ها را كه از راه تلويزيون برنامه هاى تبليغى پخش مى كنند «تلى وانجليست» (Televangelist) مى نامند.
آنها در اوائل قرن بيستم اصول مسيحيت را با عنوان «بنيادها» (The Fundamentals) تبيين نمودند كه تا سال 1915م دوره دوازده جلدى را در آمريكا منتشر كردند و به سبب همين مواضع براى اولين بار اصطلاح «بنيادگرا» بر آنها اطلاق گرديد.
از جانب بنيادگرايان مسيحى در آمريكا در سال 1919م مؤسسه اى با عنوان «انجمن جهانى بنيادهاى مسيحى»(1) تأسيس گرديد و ويليام بل ريلى (William Bell Railey) بنيانگذار آن بود(2). بعد از جنگ جهانى دوم آنها خود را به عنوان مبلّغان انجيل (ايوانجليست) معرفى كردند و موسسه اى به نام «اعضاى جهانى ايوانجيلى»(6) را در سال 1951م به وجود آوردند و خود را به جاى بنيادگرايان به عنوان محافظه كاران مسيحى معرفى كردند.
آنها با جديت درباره عملى نمودن خواستههاى مسيح(3) و تحقق پيشگوييهاى انجيل(4) تبليغ مىكنند و اعلام مىدارند «ظهور دوباره مسيح»(5) بسيار نزديك است و مسيحيان براى ظهور دوباره مسيح وظيفه دارند انجيل را در سراسر جهان تبليغ نمايند. از اين رو، ايوانجليست ها علاوه بر راهاندازى تعدادى ايستگاه راديويى براى تبليغات دينى در آمريكا، اولين ايستگاه راديويى براى پخش برنامههاى دينى در سطح جهان را در شهر كيوتو، اكوادور در روز 25 دسامبر 1931م با عنوان «منادى دعاى خير عيسى مسيح»(6) افتتاح نمودند و اين ايستگاه راديويى تا سال 1985م برنامههاى خود را براى 22 كشور آمريكايى لاتين و كارئيب پخش مىكرد.
تا سال 1932م بيش از 400 برنامه دينى از 80 ايستگاه راديويى پخش مى گرديد، كه در سال 1939م شمار آنها به 152 ايستگاه و در سال 1942م به 456 ايستگاه رسيد. كليه ايستگاههاى راديويى كه برنامه هاى دينى را در آمريكا تا اين سال پخش مى كردند بزرگ ترين شبكه راديويى در اين كشور شدند(7). در سال 1955م، كارل ماك انتار (Carl McIntire) از مبلّغان معروف انجيل، برنامه هاى تبليغى خود را از بيش از 600 ايستگاه راديويى در آمريكا پخش مى نمود و بيلى جيمز هارگيس (Billy James Hargis) تا سال 1961م برنامه تبليغى دينى را در بيش از 200 ايستگاه راديويى و دوازده ايستگاه تلويزيونى منتشر مى نمود.
يكى ديگر از مبلّغان انجيل در راديو قبل از جنگ جهانى دوم در آمريكا هربرت دبليو آرمسترانگ (Herbert W. Armstrong) بود كه فرقه جديدى را با عنوان «كليساى جهانى خدا»(8) به وجود آورد و برنامه هاى دينى وى در آمريكا شهرت يافت(9). امروز در آمريكا بيش از 300 ايستگاه راديويى وجود دارند كه برنامه هاى دينى را در شبانه روز پخش مى كنند(10). در آمريكا 750 تن از «مبلّغان راديويى انجيل»(11) فعاليت دارند و 1550 ايستگاه راديويى در اين كشور عضو انجمن ملى سخن پراكنى دينى مى باشند كه برنامه هاى راديويى پخش مى كنند.
ايوانجليستها راديو را براى تبليغ انجيل وسيلهاى شگفتانگيز و تلويزيون را ابزارى معجزه آسا مىدانند كه در تحقق اهداف دينى دستاوردهاى شگفتانگيزى داشته است. از اين رو با توسعه تلويزيون در آمريكا، آنها برنامههاى دينى را در شبكههاى مختلف تلويزيونى پخش كردند. اولين برنامه دينى در تلويزيون آمريكا در سال 1940م پخش شد و سخنران اين برنامه كشيش كاتوليك فولتن ج. شين (Fulton J. Sheen) بود.
ايوانجليستها در آمريكا عضو فرقه هاى مختلفى از پروتستانها مىباشند. در آمريكا تاكنون بيش از 1500 فرقه در ميان پروتستانها به وجود آمده و اين تعداد مرتب رو به افزايش است. ايوانجليستها با آنكه از فرقههاى مختلف مىباشند، با يك هدف تبليغات دينى را انجام مىدهند. در آمريكا مطابق آمارهاى مختلف 80 تا 100 ميليون مسيحى در اين كشور طرفدار ايوانجليستها مىباشند و اكثريت مطلق آنها از حزب محافظهكار جمهوريخواه حمايت سياسى همه جانبه انجام مىدهند.
حيدر رضا ضابط
1 - World's Christian Fundamentals Association.
2 - Brenda E. Brasher, Encyclopedia of Fundamentalism, Routledge, 2001, pp 515-516.
3 - World Evangelical Fellowship (WEF).
4- Dispensationalism.
5 - Apocalypticism.
6 - Second Coming of Christ.
7 - Heralding Christ Jesus Blessing (HCJB).
8 - Jeffrey K. Hadden & Anson Shupe, Televangelism: Power & Politics On God's Frontier, Massachusetts, p 113.
9 - Worldwide Church of God.
10 - Prime Time Preachers, p 75.
11 - Ibid, p. 9.
12 - Radio Evangelist.
منبع: باشگاه انديشه